Hoe het allemaal begon met mosterd

Hoe het allemaal begon met mosterd

Veel cadeautjes en nog meer lekker eten. Oké, maar Kerstmis is ook de tijd van mooie verhalen door grootvader verteld aan de kerstboom. In dit artikel duiken we dan ook in onze eigen geschiedenis en vertellen we het verhaal van August Pauwels: vader, grootvader, ondernemer maar vooral een gepassioneerd mosterdmaker die de fundamenten gelegd heeft voor het Pauwels NV van vandaag.

Mosterd & Azijnfabriek De Pauw

We schrijven 1909. De Antwerpse Groenstraat nr. 66 te Borgerhout wordt de vaste uitvalsbasis van Auguste Pauwels. Auguste huwt in die periode met Henriette De Pauw, wiens naam in 1917 ook het handelsmerk zou worden van de onderneming: Mosterd en azijnfabriek De Pauw. Het embleem, een fraaie getekende pauw met opengespreide veren, siert van bij de start de typische blauw-grijze mosterdpotten van toen.

Auguste Pauwels stond bekend voor zijn drie soorten mosterd: een donkerbruine mosterd scherp van smaak op basis van zwart Siciliaans mosterdzaad, een grof gemalen graantjesmosterd en een mildere gele mosterd. Nog voor de Eerste Wereldoorlog experimenteerde hij ook met het mixen van zijn mosterd met verse eierdooiers, wat meteen ook de opgang van de eerste mayonaise van Pauwels betekende. Destijds werd mayonaise nota bene nog aanzien als een luxeproduct. Met zijn assortiment mosterd, mayonaise, azijn en olie veroverde Auguste op korte tijd de markt en leverde hij zijn verse producten met paard en kar aan alle Antwerpse viswinkels, slagers en kruideniers.

Hoe het allemaal begon met mosterd

Azijnbrouwerij, Mosterd-, Mayonaise- en Conservenfabriek Henri Pauwels

Eind de jaren ’30 overlijdt Auguste. Zijn zoon Henri Pauwels neemt de zaak over en breidt de gebouwen verder uit om ook zuurconserven te kunnen maken zoals zilveruitjes, augurken en pickles. Samen met zijn zoon August, zorgde Henri voor een nieuwe ingang aan de bekende Possenaertsstraat, realiseerde een nieuwe azijnbrouwerij op en richtte de NV “Azijnbrouwerij, Mosterd-, Mayonaise- en Conservenfabriek Henri Pauwels” op. Zo’n 30 jaar later overlijdt ook Henri en het is August die de zaak verderzet. Helaas sterft August op jonge leeftijd, waardoor zijn weduwe en hun amper zestienjarige zoon Marc Pauwels het bedrijf verderzetten. Later komt ook Paul, de jongste zoon, in de zaak. Marc en Paul staan op dat moment aan het hoofd van het bedrijf.

Samen kiezen ze ervoor om te focussen op de productie van mayonaise en speciaalsauzen. Een goede keuze, want het bedrijf ontbolstert. in ’87-’88 wordt de fabriek in Borgerhout te klein en bouwt men een nieuwe fabriek in Oelegem. In 1994 beseffen de broers dat nieuwe investeerders nodig zijn om verder stappen te kunnen maken en daarom beslissen ze om hun aandelen te verkopen. Er wordt nadien geïnvesteerd in nieuwe technologieën, moderne productielijnen en enkele strategische overnames die ervoor gezorgd hebben dat Pauwels NV kon uitgroeien tot het bedrijf dat het vandaag is.

Mosterd in tonnen en potten

Mosterd lag dus aan de basis van Pauwels. Het blijft ook nu nog een belangrijk product in het assortiment. Daarnaast wordt het ook als ingrediënt gebruikt voor het maken van andere sauzen. Wat doorheen de tijd wél veranderd is, is de manier waarop mosterd verpakt en bewaard wordt.

Op onderstaande prent uit het begin van de 20e eeuw is te zien hoe de leveringen verlopen. Op de foto is immers een houten tonnetje zichtbaar, waaruit het kostbare goedje wordt geschept om de kleine potjes van de klanten bij te vullen. Voordat de glazen verpakkingen gangbaar werden, werd mosterd doorgaans in blauwgrijze potjes uit aardewerk bewaard. De potten waren een belangrijke investering en dragen in veel gevallen de naam van de producent. Vanaf de jaren ’80 verdwenen ze echter uit beeld, ten voordele van glazen potjes.